|
De Draisine 1817
De draisine wordt vrij algemeen beschouwd als de eigenlijke voorloper van de fiets.
Zij werd uitgevonden door Carl Ludwig Friedrich Christian Freiherr Drais von Sauerbronn
in het jaar 1817. De uitvinder was een zonderling. Als zoon van een "Hof- und Regierungsrat"
van de Markgraaf Karl Friedrich von Baden was hij in de wieg gelegd om een ambtelijke
loopbaan te volgen. Hij bracht het ook tot "Forstmeister", maar gaf dit ambt prijs om zich
geheel aan zijn uitvinding te kunnen wijden.
De draisine herinnerde aan de Célérifère. Ook hier twee wielen met een zitbalk, ook hier
dezelfde wijze van voortbewegen, n.l. door afstoten met de tenen op de grond.
Maar één grote verbetering, n.l. een draaibaar voorwiel waardoor deze kar bestuurbaar was.
Dit was de oorzaak van zijn veel grotere bekendheid over Europa en Amerika.
Drais von Sauerbronn had iets in zich van de artist, van de uitvinder. Hij had in 1813
een vierwielige wagen gemaakt, wellicht geinspireerd op Duitse voorbeelden. Hij maakte ook
een schrijfmachine. Zijn vinding van de tweewieler moet men niet te licht schatten.
Trouwens ook die der Célérifère niet. Het idee om op twee in een lijn geplaatste wielen te
kunnen rijden was nog nooit in iemands hoofd opgekomen. Natuurlijk viel men dan om, werd
gedacht. Maar von Drais verbaasde de mensen op 12 ju1i 1817 met zijn eerste tocht op de
tweewieler van zijn woonplaats Mannheim naar het naburige Schwetzingen. Hij kreeg op 12
januari 1818 een patent.
Onze huidige autoped is zonder twijfel op de loopmachine geïnspireerd. Ook hier een
krachtige aanloop om op gang te komen en daarna te rusten. Maar de autoped profiteert
van de voortgeschreden techniek, van de vinding van de luchtband en van de betere bestrating.
Had de draisine in deze omstandigheden verkeerd, dan was het nog niet eens zo'n gek
ding geweest.
Maar het was voorbestemd om te verdwijnen, want de manier om vooruit te komen wekte de
lachlust van de mensen op en gaf de caricutaristen aanleiding tot het
scheppen van meesterlijke persiflages.
Geestesziek en in grote armoede is de uitvinder der bestuurbare loopmachine op 66 jarige
leeftijd te Karlsruhe overleden, weinige jaren vóór het belangrijkste deel der voortbeweging,
de pedalen, werden uitgevonden. In Karlsruhe staat van hem een borstbeeld. |